Overgewicht Nederland in cijfers
Overgewicht is al jaren een groot probleem in Nederland (en de rest van de wereld). Veel mensen hebben moeite met het bereiken van een gezond gewicht en onze levensstijl ligt steeds vaker onder de loep. Hoewel steeds meer mensen de weg naar de plaatselijke sportschool en voedingsadviseur hebben gevonden, blijkt er nog een grote groep te zijn met obesitas. In deze blog op Slank-klup.nl geven we je meer inzicht in de statistieken omtrent overgewicht in Nederland. Ook kijken we naar de manieren waarop overgewicht wordt bepaald en welke interventies worden toegepast om overgewicht te voorkomen!
Wanneer heb je overgewicht?
Voordat we verder gaan kijken naar overgewicht in Nederland in cijfers, gaan we eerst dieper in op het fenomeen overgewicht. Want wanneer ben je te zwaar? En welke gradaties onderscheiden we?
De WHO definieert overgewicht en obesitas (ernstig overgewicht) als abnormale of buitensporige opeenhopingen van vet die de gezondheid beïnvloeden. We kunnen overwicht in verschillende gradaties splitsen. Zo kennen we matig overgewicht, ernstig overgewicht (obesitas) en ziekelijke vetzucht (morbide obesitas). Om de mate van overgewicht te bepalen kunnen we de Body Mass Index gebruiken, maar ook kijken naar de buikomvang of de huidplooidikte (vetpercentage).
Om je BMI te berekenen kijken we naar de verhouding tussen lengte en gewicht. De formule luidt als volgt; BMI = gewicht (kg) / kwadraat lengte (meters). De BMI is onderverdeeld in ondergewicht, gezond gewicht en overgewicht. Hoewel de Body Mass Index een veelgebruikte methode is om overgewicht te bepalen, vinden wij dit niet de beste methode. Deze kijkt namelijk alleen naar lengte en gewicht, maar houdt totaal geen rekening met iemands vetpercentage en spiermassa. Iemand die veel spiermassa heeft, is zwaarder. Wanneer je de BMI berekent komt een gespierd persoon dus hoger uit, met als gevolg dat hij of zij overgewicht zou hebben. Dit terwijl diegene een gezond vetpercentage heeft.
Bij Slank Klup vinden we het beter om verder te kijken dan de BMI. Laat jouw vetpercentage berekenen en kijk naar je lichaamssamenstelling. Door te kijken naar de verdeling tussen vetmassa en spiermassa in jouw lichaam kun je veel meer zeggen over de ‘gezondheid’ van jouw lichaam. Dit geeft meer inzicht dan een berekening op basis van lengte en gewicht.
Classificaties
In de tabel hieronder zie je de classificaties voor het gewicht op basis van BMI, vetpercentage en buikomtrek. Zo kun je zien of je ondergewicht, gezond gewicht of overgewicht hebt.
| Categorie | BMI | Vetpercentage (%) | Buikomtrek (cm) |
| Ondergewicht | <18,5 | Man <8 & vrouw <18 | Man <94 en vrouw <80 |
| Gezond gewicht | 18,5 – 25 | Man 12 – 22 & vrouw 19 – 30 | Man 94 – 101 en vrouw 80 – 88 |
| Overgewicht | >25 | Man >22 & vrouw >30 | Man >102 en vrouw >89 |
| Matig overgewicht | 25 – 30 | Man 22 – 30 & vrouw 30 – 35 | |
| Obesitas | >30 | Man >30 & vrouw >35 |
Statistieken overgewicht in Nederland
Hoe is het gesteld met overgewicht in Nederland? Uit onderzoek en cijfers uit 2019 van Volkgsgezondheidenzorg.info zijn de volgende statistieken naar voren gekomen.
- 50,1% van de Nederlanders van 18 jaar en ouder heeft overgewicht
- 14,7% heeft obesitas (ernstig overgewicht)
- 13,2% van de kinderen van 4 t/m 17 jaar is te zwaar
- Ouderen hebben vaker last van overgewicht
- Laagopgeleiden relatief vaker obesitas
Ruim de helft van alle volwassenen in Nederland heeft dus overgewicht. Dat zijn toch schokkende cijfers. Vooral het feit dat bijna 15% ernstig overgewicht heeft is een teken dat er toch meer moet worden gedaan om obesitas tegen te gaan. Dat we een stijging zien in overgewicht onder ouderen is niet heel bijzonder. Naarmate we ouder worden daalt namelijk het metabolisme, het lichaam verbruikt minder energie. Bovendien is het voor ouderen vaak lastiger om veel te sporten, bijvoorbeeld door blessures of andere lichamelijke klachten.
De verschillen tussen hoogopgeleiden en laagopgeleiden zijn behoorlijk groot. Wat kunnen hier verklaringen voor zijn? Ten eerste zijn hoger opgeleiden vaak bewuster bezig met hun gezondheid en streven zij een fittere levensstijl na. Bovendien beschikken lager opgeleiden over een minder groot inkomen. Zij hebben dus minder budget te spenderen aan gezonde voeding, voedingsadvies en/of een abonnement voor een sportschool of club.
Demografische verschillen obesitas
Het is ook interessant om te kijken naar de verhoudingen binnen Nederland en Europa. In de afbeelding hieronder zie je de percentages voor overgewicht in Nederland, uitgesplitst per GGD-regio. De staafdiagram daarnaast laat het percentage matig overgewicht bij volwassenen zien voor verschillende Europese landen.
Interventies overgewichtpreventie
Het terugdringen van overgewicht is al jarenlang een speerpunt van het preventiebeleid van het ministerie van VWS. Doelstelling is om de mate van overgewicht terug te dringen naar het niveau van 1995. Toen had 9,1% van de 4 tot 20 jarigen overgewicht en 38% van de Nederlanders ouder dan 20 jaar. Om obesitas te voorkomen worden verschillende maatregelen ingezet.
- Bevorderen van gezonde leefomgeving
- Minder reclame aanbod ongezonde producten
- Voorlichting gezond gewicht
- Ondersteuning door professionals
Om bewegen te stimuleren wordt de leefomgeving zo ingericht dat deze stimuleert tot gezond gedrag. Denk bijvoorbeeld aan meer aandacht voor fiets- en voetpaden in een stad, zodat activiteit wordt bevorderd. Ook het aanbieden van gezond eten in school- en bedrijfskantines valt onder deze interventie. Door wijken te voorzien van speelvelden, buiten fitness materialen en bijvoorbeeld een trimbaan, wordt het toegankelijker voor mensen om meer te gaan sporten.
Helaas is er vanuit de overheid nog weinig inzet van wetgeving om overgewicht te voorkomen. Er is bijvoorbeeld geen hogere belasting of prijsverhoging voor ongezonde voedingsmiddelen. Wel zijn er regels omtrent reclames voor ongezonde producten. Ook is het niet meer toegestaan om spaaracties (zoals flippo’s of knikkers) aan te bieden bij snoep of chips. Dit om kinderen niet extra te verleiden om deze ongezonde producten te kopen.
Belangrijke maatregel om obesitas te voorkomen is het aanbieden van voorlichting door middel van campagnes, programma’s en projecten. Zo worden specifieke campagnes gericht op ouders van kinderen, scholen, werkgevers en zorgbegeleiders. Deze leefstijlinterventies gericht op het bereiken en behouden van gezond gewicht worden door heel Nederland aangeboden.
Een belangrijke rol is weggelegd voor professionals, zoals huisartsen, kinderopvang en schoolpersoneel. Zij kunnen signalen van (beginnend) overgewicht oppikken en ouders en kinderen doorverwijzen naar leefstijl programma’s. Sinds 1 januari 2019 kunnen patiënten met een (matig) verhoogd gewicht-gerelateerd gezondheidsrisico worden doorverwezen naar een zogenaamde gecombineerde leefstijlinterventie (GLI). Deze interventie bestaat uit drie componenten: advisering over en begeleiding bij dieet, beweging en gedragsverandering.
Afvallen met Slank-klup.nl
Heb jij overgewicht of ben je bang dat je in de nabije toekomst te zwaar wordt? Bij Slank-klup.nl helpen we je graag bij het bereiken van een gezond gewicht. Bekijk al onze blogs met fitness tips en voedingsadviezen. Heb je meer vragen? Stuur ons gerust een berichtje via de contactpagina. Wij geven je zo snel mogelijk antwoord op jouw vragen over overgewicht in Nederland!
- Gezond bananenbrood recept - 17 september 2024
- Is een broodje gezond eigenlijk wel gezond? - 8 juli 2024
- Eiwitten: waar zit veel eiwit in en hoe helpen ze bij gezond afvallen? - 28 maart 2024
